Trong bối cảnh xã hội Việt Nam hiện đại, vai trò và trách nhiệm của thanh niên đang ngày càng được nhấn mạnh, đặc biệt là trong việc đảm bảo thượng tôn pháp luật theo Hiến pháp. Thanh niên không chỉ là lực lượng nòng cốt trong việc tạo dựng tương lai của đất nước mà còn là những người gìn giữ và thúc đẩy giá trị của pháp luật. Việc tuân thủ và thúc đẩy pháp luật không chỉ giúp xây dựng một xã hội công bằng, minh bạch mà còn tạo điều kiện cho sự phát triển toàn diện của mỗi cá nhân.

Tuân thủ pháp luật trong đời sống hàng ngày

Một trong những trách nhiệm quan trọng nhất của thanh niên là việc tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật trong mọi hoạt động hàng ngày. Từ những việc nhỏ như tuân thủ luật giao thông, bảo vệ môi trường bằng cách không xả rác bừa bãi, đến việc thực hiện các nghĩa vụ công dân như đóng thuế, tham gia bảo hiểm xã hội. Việc này không chỉ giúp bảo vệ bản thân khỏi các rủi ro pháp lý, mà còn là biểu hiện của ý thức tự giác và trách nhiệm với cộng đồng.

Tham gia vào các hoạt động xã hội và chính trị

Thanh niên cần tích cực tham gia vào các hoạt động xã hội và chính trị để đóng góp vào quá trình xây dựng và phát triển pháp luật, bảo vệ thượng tôn pháp luật. Thông qua việc tham gia vào các tổ chức thanh niên, đoàn thể, thanh niên có thể nâng cao sự hiểu biết của mình về hệ thống pháp luật, đồng thời làm tiếng nói đại diện cho lợi ích và mong muốn của mình và của cộng đồng. Việc tham gia tích cực vào các quá trình bầu cử, thảo luận chính sách, hoặc tham gia giám sát việc thực thi pháp luật cũng là cách để thanh niên góp phần vào việc đảm bảo thượng tôn pháp luật.

Tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh thúc đẩy tinh thần thượng tôn pháp luật trong thanh niên qua các chương trình thiết thực. Nguồn: Tỉnh đoàn Nghệ An.

Nâng cao ý thức và kiến thức pháp luật

Trách nhiệm không kém phần quan trọng của thanh niên là nâng cao ý thức và kiến thức về pháp luật. Thanh niên cần chủ động tìm hiểu và cập nhật kiến thức về các vấn đề pháp lý mới, các thay đổi trong hệ thống pháp luật quốc gia và quốc tế. Điều này không chỉ giúp bản thân họ trở thành công dân tốt, mà còn giúp họ trở thành những tấm gương cho người khác noi theo. Việc tổ chức các buổi hội thảo, tọa đàm về pháp luật, tham gia vào các khóa học về quyền và nghĩa vụ công dân cũng là cách thức hiệu quả để nâng cao kiến thức pháp luật.

Thúc đẩy và bảo vệ quyền công dân

Thanh niên cũng có trách nhiệm thúc đẩy và bảo vệ quyền công dân theo đúng quy định của Hiến pháp và pháp luật. Việc này không chỉ giới hạn ở việc bảo vệ quyền lợi cá nhân mà còn bao gồm việc đấu tranh cho quyền lợi của những nhóm dễ bị tổn thương trong xã hội, như phụ nữ, trẻ em, người khuyết tật. Thanh niên có thể tham gia vào các tổ chức phi chính phủ, các dự án xã hội nhằm nâng cao nhận thức và bảo vệ quyền lợi cho những nhóm này. Hơn nữa, việc sử dụng mạng xã hội và các phương tiện truyền thông khác một cách có trách nhiệm để lan tỏa thông tin đúng đắn về quyền công dân, cũng là cách thức hiệu quả giúp thanh niên tham gia vào công cuộc bảo vệ và thúc đẩy thượng tôn pháp luật.

Có nhiều tổ chức phi chính phủ nhận được sự hưởng ứng mạnh mẽ của thanh niên nhờ các hoạt động an sinh xã hội thiết thực, ý nghĩa. Nguồn: Ybox.vn

Góp ý và tham gia vào quá trình xây dựng pháp luật

Một trách nhiệm quan trọng khác của thanh niên là tham gia vào quá trình xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật. Thanh niên có thể tham gia góp ý cho các dự thảo luật, tham gia các buổi lắng nghe ý kiến cộng đồng và các hội thảo pháp luật để đưa ra quan điểm, ý kiến của mình. Qua đó, họ không chỉ góp phần làm cho hệ thống pháp luật trở nên công bằng, minh bạch và hiệu quả hơn, mà còn thể hiện trách nhiệm và quyền lực của mình như là một phần của xã hội dân sự.

Sự tham gia này không chỉ giới hạn ở việc đóng góp ý kiến cho các vấn đề pháp lý mà còn bao gồm việc giáo dục pháp luật cho cộng đồng, nhất là cho những nhóm ít tiếp cận được với thông tin về pháp luật. Thanh niên có thể sử dụng kỹ năng của mình trong việc tổ chức các buổi workshop, các khóa học trực tuyến hoặc offline để nâng cao nhận thức về pháp luật trong cộng đồng.

Thông qua hoạt động đối thoại với các cơ quan chính quyền để tham gia xây dựng chính sách, pháp luật phù hợp với yêu cầu phát triển của xã hội. Nguồn: Tỉnh đoàn Nghệ An.

Trong xã hội pháp quyền, trách nhiệm của thanh niên không chỉ là tuân thủ pháp luật mà còn phải chủ động tham gia vào quá trình xây dựng, thực thi và bảo vệ hệ thống pháp luật. Qua việc tuân thủ pháp luật trong đời sống hàng ngày, tham gia các hoạt động xã hội và chính trị, nâng cao kiến thức và ý thức pháp luật, thúc đẩy quyền công dân, và góp ý xây dựng pháp luật, thanh niên Việt Nam thể hiện vai trò quan trọng của mình trong việc đảm bảo thượng tôn pháp luật. Sự năng động, sáng tạo và tinh thần trách nhiệm của thanh niên sẽ là những yếu tố then chốt góp phần vào sự phát triển bền vững và toàn diện của xã hội dựa trên nền tảng pháp luật. Để đạt được mục tiêu này, cần có sự hỗ trợ từ nhà nước, các tổ chức xã hội và cả cộng đồng để tạo điều kiện cho thanh niên tham gia một cách tích cực và hiệu quả.

Qua đây, chúng ta thấy rằng, thanh niên không chỉ là nguồn lực quan trọng cho sự phát triển của quốc gia mà còn là những người gìn giữ và thúc đẩy giá trị của công bằng, minh bạch và thượng tôn pháp luật. Vai trò và trách nhiệm này đòi hỏi mỗi thanh niên không chỉ cần trang bị kiến thức pháp luật vững chắc mà còn cần có ý thức và tinh thần trách nhiệm cao đối với bản thân, cộng đồng và xã hội.

Nguyễn Hồ Mạnh (Đoàn Khối các cơ quan tỉnh)